Erasmusveld - Den Haag

< Terug

Aan westkant van Den Haag ontstaat de wijk Erasmusveld. Naar het idee van BPD is deze wijk een proeve van bekwaamheid in het vormgeven van een toekomstgerichte woonwijk. Daarom heet het project in het vakgebied ‘proeftuin Erasmusveld’. In de eerste fase werd letterlijk en figuurlijk de grond bewerkt door de aanleg van de stadsakker en ontdekt door bewoners van de Tiny Houses, De tweede fase, waarin de Leyhof in de verkoop is gegaan, levert nieuwe inzichten over de daadwerkelijke bewoning van het gebied en de specifieke woonwensen van haar inwoners. Met deze informatie zijn we in staat geweest om in de derde fase een wijk te ontwerpen die zich zal ontwikkelen tot een volwaardige stadsbuurt met een eigen en toekomstgerichte signatuur. Mensen, dieren en planten wonen hier samen met elkaar en creëren zo een gezonde leefomgeving die zich richt op de toekomst. Samen met de architecten van Heren 5 en Workshop hebben we dit onderzoekende ontwerpproces vormgegeven.

Landschaptypologieën als leidraad voor de planvorming

De landschappelijk ingerichte buitenruimte bepaald de sfeer van de wijk. Door de natuurlijke vormgeving van het water en de bodem ontstaan er verschillende gradiënten van nat naar droog. Hierdoor biedt het landschap een variatie voor plant en dier, die leidt tot een duurzame en robuuste inrichting. Bewoners zijn, net als de planten en dieren onderdeel van deze Erasmusveld-biotoop, wat leidt tot een symbiose tussen mens en natuur. Kenmerkend in het ontwerp zijn de creatie van een Ecologisch Lint waarin de bewoners ‘te gast’ zijn, een Natuurpromenade als verbindende natuuras voor migrerende routes en natuurbeleving en een Wadilandschap als bufferend en bergend natuurlandschap. Deze drie landschappelijke typologieën vormen de basis van het klimaatadaptieve en biodiverse landschap.

Samen wonen, samen delen

De wijk biedt veel ruimte voor collectiviteit door de realisatie van kleinschalige intieme woonomgevingen rondom een hof of een gezamenlijke tuin/terras bij de appartementengebouwen. Deze woonomgevingen worden als een soort terpen in het wadilandschap gelegd. Hierdoor werken we met een gesloten grondbalans en creëren we tegelijkertijd interessante hoogteverschillen voor de natuur en de mens. Het hoogteverschil wordt gebruikt om de overgang tussen openbare ruimte en private ruimte vorm te geven. Een uitgesproken beplantingsplan definieert vervolgens de groenstructuur en verzorgt privacy. Door dit zorgvuldig uit te werken in open/gesloten, bezond/schaduwrijk, nat/droog, ontstaan aantrekkelijke leefomgevingen voor planten en dieren. Hiermee versterken we de biodiversiteit.
Om het collectieve gebruik in Erasmusveld verder te stimuleren, worden permanente ‘proeflocaties’ ingericht, zoals een boomgaard en natuurlijke speelplekken waarin de kinderen en hun ouders in het natuurlijke landschap kunnen verblijven, fruit en vruchten kunnen eten en de natuur kunnen ontdekken. Een informeel netwerk van paden verbindt deze plekken zodat er toevallige en ongedwongen ontmoetingen mogelijk worden gemaakt.

De auto op afstand, de natuur dichtbij

Het toekomstige gebruik van het landschap door de bewoners zal de toekomstige identiteit van de stadswijk bepalen. Om hierin richting te geven is er gestuurd op informeel autogebruik en een collectieve parkeervoorziening. Het parkeren is op afstand van de woningen georganiseerd in een compact vormgegeven landschappelijke inpassing. De private woonkavels zijn, met respect voor de individuele privacy zorgvuldig ingepast in het omringende landschap en aan de voorzijde aan het collectieve hof. Door de integrale samenwerking met de architecten hebben we een optimale samenhang kunnen realiseren tussen gebouw en landschap, tussen verblijf van mensen en verblijf van dieren. Zo ontstaat een stadsbuurt waarin gezond en samen de maatstaf is.